Istiqbolli loyihalar milliy agentligi “Tartibga solish qumdoni” maxsus huquqiy rejimi doirasida ipoteka obligatsiyalari emissiyasi va muomalasi to‘g‘risidagi vaqtinchalik nizomni tasdiqladi. Bu haqda agentlik matbuot xizmati xabar berdi.

Nizom sekyuritizatsiya jarayonlarini, buning uchun pulga kiritiladigan ipoteka kreditlariga qo‘yiladigan talablarni, ipoteka obligatsiyalarini chiqarish va ularning muomalasi, shu jumladan REPO operatsiyalarini amalga oshirish tartibini belgilaydi.

Shu bilan birga, u bank-originatorlar, maxsus vakolatli tashkilot, O‘zbekiston ipotekani qayta moliyalashtirish kompaniyasi, ILMA, Markaziy depozitariy va sekyuritizatsiya bitimining boshqa ishtirokchilari o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlik mexanizmlarini tartibga soladi.

O‘zbekiston ipotekani qayta moliyalashtirish kompaniyasi tomonidan tashkil etilgan maxsus vakolatli tashkilot — UMRC SPV mamlakatning beshta banki tomonidan berilgan ipoteka kreditlarini sekyuritizatsiya qilish orqali 1 trln so‘mlik ipoteka obligatsiyalarini sinov tariqasida chiqaradi.

Markaziy bank O‘zbekistonda bank kartalarini chiqarish va muomalada bo‘lish qoidalariga o‘zgartirishlarni tasdiqladi. Adliya vazirligi ushbu qarorni 11-noyabr kuni davlat ro‘yxatidan o‘tkazdi.

Hujjat bilan kartalarning ikki yangi turi joriy etilmoqda. Ijtimoiy kartalar yordamga muhtoj fuqarolarga nafaqa va moddiy yordam to‘lash uchun, biznes kartalar esa yakka tartibdagi tadbirkorlar va o‘zini o‘zi band qilgan shaxslarga to‘lovlarni qabul qilish uchun beriladi.

Kartani 14 yoshdan boshlab mustaqil ravishda rasmiylashtirish mumkin bo‘ladi. Ushbu yoshgacha bo‘lgan bolalar kartani ota-onasidan birining yoki qonuniy vakilining (vasiyning) yozma roziligi bilan olishlari mumkin.

Bundan tashqari, qoidalarning yangi tahririda to‘lov tizimlari tomonidan bank kartalarini oldindan emissiya qilishga ruxsat beriladi. Bunday holda, ular egasining ismini ko‘rsatishi shart emas va ularning faollashuvi foydalanuvchi identifikatsiyasidan keyin sodir bo‘ladi.

Bundan tashqari, mazkur hujjat bilan yuridik shaxslar uchun ichimlik va oqova suv xizmatlari uchun to‘lovlarni korporativ bank kartalari orqali to‘lash imkoniyati yaratildi.

O‘zbekistonda ishsizlik darajasi 5% dan pasaydi, deya xabar berdi Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi matbuot xizmati.

Joriy yilning iyul-sentabr oylari yakunlariga ko‘ra, ishsizlik darajasi 4,9% ni tashkil etdi. Bu 2024-yilning uchinchi choragiga nisbatan 0,8 punktga kam.

37,8 mln aholi tarkibida mehnat resurslari 20,35 mln kishini tashkil etib, bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan 1,9% ga yuqori bo‘ldi. Iqtisodiy faol aholi soni 15,57 mln kishiga yetdi, shundan 14,81 mln kishi ish bilan ta’minlangan bo‘lib, bu 4,1% lik o‘sishni ko‘rsatdi.

Shunday qilib, ishsizlar soni taxminan 760 ming kishini — iqtisodiy faol aholining qariyb 4,9%ini tashkil etadi.

Bandlik vazirligi matbuot xizmatining Spot’ga ma’lum qilishicha, ishsizlik darajasi oxirgi marta 2013-yilda (4,9%) 5% dan pastga tushgan. 2010-yildan 2017-yilgacha O‘zbekistonda ishsizlik 5−6% darajasida saqlanib qolgan.

2018-yildan so‘ng bu ko‘rsatkich tez sur’atlar bilan o‘sishni boshladi va pandemiya yilida, ya’ni 2020-yilda eng yuqori darajaga — 10,5% ga yetdi. Keyingi yillarda ishsizlik izchil ravishda pasayib bordi: 2021-yilda 9,6%ni, 2022-yilda 8,9%ni, 2023-yilda 6,8%ni, 2024-yilda esa 5,5%ni tashkil etdi.

Birinchi yarim yillikda ishsizlik darajasi o‘tgan yilgi 5,5% dan 5,1% gacha pasaydi. Iyun oyi yakuniga ko‘ra, mamlakatda 781,6 mingdan ortiq ishsiz mavjud edi. 8 mln nafardan ziyod kishi (jami bandlarning 55%i) rasmiy sektorda, 4,8 mln nafari (33%i) esa norasmiy sektorda mehnat qilgan. Bundan tashqari, 1,8 mln o‘zbekistonlik (12%) chet ellarda ish bilan band bo‘lgan.

Osiyo taraqqiyot banki (OTB) O‘zbekistonda, jumladan kichik korxonalar uchun ham moliyalashtirish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida $300 mln ajratishni ma’qulladi. Bu haqda bankning rasmiy saytida e’lon qilindi.

OTB tomonidan tasdiqlangan kreditning $100 mlni imtiyozli shartlarda ajratiladi. Moliyalashtirish mikro, kichik va o‘rta korxonalar (MKO), xususan ayollar boshqaradigan korxonalar uchun moliyalashtirish imkoniyatlarini kengaytirish va mikromoliya sektorini mustahkamlash bo‘yicha hukumat sa’y-harakatlarini qo‘llab-quvvatlashga mo‘ljallangan.

Ushbu siyosatga asoslangan mablag‘ inklyuziv iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish va tadbirkorlikni rivojlantirishga qaratilgan.

Rejalashtirilgan chora-tadbirlar orasida mikrokreditlarning maksimal miqdorini oshirish, mikromoliyalash sohasidagi normativ hujjatlarni takomillashtirish, Tadbirkor ayollarni moliyalashtirish xalqaro kodeksiga qo‘shilish, shuningdek, islomiy mikromoliyalash uchun normativ bazani ishlab chiqish kabilar bor.

Ushbu qadamlar aholining zaif qatlamlari uchun moliyaviy imkoniyatlarni kengaytirish va sohaning barqaror rivojlanishini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan.

“OTB O‘zbekistonning yanada inklyuziv va bozorga yo‘naltirilgan moliya tizimiga o‘tishini qo‘llab-quvvatlayotganidan faxrlanadi”, — dedi bankning O‘zbekistondagi doimiy vakolatxonasi direktori Kanokpan Lao-Araya.

Uning qayd etishicha, dasturning amalga oshirilishi o‘zini o‘zi band qilganlar va mikro tadbirkorlar uchun moliyalashtirishdan foydalanish imkoniyatini ochadi, gender tengligini rag‘batlantirishga yordam beradi va moliya sektorida iste’molchilar huquqlarini himoya qilishni kuchaytiradi.