Matbuot xizmatiYangiliklarYil yakunida inflyatsiya prognoz doirasida shakllanishi kutilmoqda — Markaziy bank

Yil yakunida inflyatsiya prognoz doirasida shakllanishi kutilmoqda — Markaziy bank

Markaziy bank boshqaruvining 26-oktabr kungi qarori bilan asosiy stavka yillik 14% darajasida o‘zgarishsiz qoldirildi.

Iqtisodiyotdagi inflyatsion jarayonlar va kutilmalar yilning birinchi yarmidagi pasayishdan so‘ng, mahsulotlar taklifidagi o‘zgarishlar va inflyatsion talab omillari fonida biroz tezlashishi kuzatildi.

Asosiy stavkaning joriy darajasi yil oxirigacha inflyatsiyaning prognoz ko‘rsatkichlari doirasida shakllanishi uchun zaruriy pul-kredit sharoitlarini ta’minlashga xizmat qiladi.

Umumiy inflyatsiya yil boshidan pasayuvchi dinamikada shakllanib oxirgi chorakda 9,2%gacha tezlashdi. Inflyatsiya o‘sishining tarkibiy omillari qatorida oziq-ovqat narxlarining 11%gacha tezlashishi, meva-sabzavotlar va tartibga solinadigan narxlar o‘zgarishining umumiy inflyatsiyadagi hissasi ortishi bilan izohlandi.

Bazaviy inflyatsiya yil boshidan pasayib sentabrda 10,3%ni tashkil qildi. Mazkur pasayish tendensiyasiga qaramay, umumiy inflyatsiya bilan sezilarli tafovuti saqlanib qolmoqda.

Bu inflyatsiyaning barqaror komponentlari narxlarida yuqori o‘sish kuzatilayotganini ko‘rsatib, iqtisodiyotda nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlarini ta’minlashni taqozo qilmoqda.

Aholi va tadbirkorlarning kelgusi 12 oylik inflyatsion kutilmalari avgust oyidagi o‘sishdan so‘ng mos ravishda 13,5 va 14,2%gacha pasaydi. Iqtisodiyotdagi kutilmalar qisqa muddatli shoklarga yuqori ta’sirchan bo‘lib qolmoqda.

Global inflyatsion jarayonlarning davomiyligi bo‘yicha noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Asosiy savdo hamkorlardagi inflyatsiya darajasi va almashuv kurslarining joriy dinamikasidagi vaziyat so‘mning real samarali almashuv kursi mustahkamlanishiga bosimlarni kuchaytirmoqda.

Iqtisodiyotning real sektorida ijobiy tendensiyalar kuzatilib, joriy yilning 9 oy yakuniga ko‘ra, YaIM o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 5,8%ga o‘sdi.

Iqtisodiy o‘sishning yuqori sur’atlari fiskal rag‘batlantirish ta’sirida iste’mol xarajatlarining o‘sishi hamda markazlashmagan investitsiyalar hajmining sezilarli oshishi hisobiga ta’minlandi.

Iqtisodiyotda yalpi talabning ijobiy o‘sish dinamikasi davom etmoqda, bu ko‘rsatilayotgan bozor xizmatlari hajmining o‘tgan yilga nisbatan 12,1%ga, savdo va pullik xizmatlardan pul tushumlari hajmining 28%ga o‘sishida namoyon bo‘ldi.
Shu bilan birga, transchegaraviy pul o‘tkazmalari yuqori baza effekti hisobiga o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 33,7%ga qisqargan bo‘lsa-da, 2021-yilning mos davriga nisbatan 1,4 barobarga o‘sgan.
Banklararo pul bozoridagi faollikda ham o‘sish kuzatilib, o‘rtacha tortilgan banklararo depozit va repo stavkalari to‘liq foiz koridorida shakllangan.

 

Nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlari iqtisodiyotga ajratilayotgan kreditlarni maqbul o‘sish sur’atlarini ta’minlashga xizmat qilmoqda. Bundan tashqari, so‘nggi oylarda kuzatilgan chakana kreditlardagi yuqori o‘sish sur’atlari makroprudensial choralarni qo‘llash orqali muvozanatlashtirilmoqda va kelgusida zaruriyat paydo bo‘lganda qo‘shimcha choralar qo‘llanilishi mumkin.

Ijobiy real foiz stavkalari depozit bozorining chakana segmentida yuqori faollikni ta’minlamoqda. Sentabr oyida aholining milliy valyutadagi muddatli depozitlari bo‘yicha o‘rtacha tortilgan foiz stavkalari 21,1%ni tashkil etib, 1-oktabr holatiga muddatli depozitlar qoldig‘ining yillik o‘sishi 47,1%ni, jumladan, aholining muddatli omonatlari o‘sishi 52,3%ni tashkil etdi.

Inflyatsiyani oshiruvchi va pasaytiruvchi omillar balansidan kelib chiqib yangilangan prognozlarga ko‘ra, joriy yil yakunida inflyatsiya prognoz koridori doirasida shakllanishi kutilmoqda.

Mavsumiy oziq-ovqat narxlarining o‘sishi va tartibga solinadigan narxlarga kiritilayotgan o‘zgarishlarning umumiy inflyatsiyaga birlamchi va ikkilamchi ta’sirlari kabi inflyatsiyani oshiruvchi omillar saqlanib qolmoqda.

Markaziy bank pul-kredit sharoitlarining yalpi talab, narxlar va inflyatsion kutilmalarga ta’sirlarini baholab, barcha pul-kredit instrumentlarini inflyatsiyani joriy yilgi prognoz doirasida shakllanishini va o‘rta muddatda target ko‘rsatkichlariga erishishni ta’minlashga qaratadi.

Bo‘limlar

So'nggi yangiliklar

Kelgusi 2 yilda ayollar biznesini qo‘llab-quvvatlashga 2 trln so‘m ajratiladi

Taʼsischisi yoki rahbari ayol bo‘lgan kompaniyalarga 10 mlrd so‘mgacha imtiyozli kreditlar beriladi. Prezident xotin-qizlarning kasb-hunar o‘rganish imkoniyatlari kengaytirilishi bo‘yicha farmonni imzoladi. Bu haqda Adliya vazirligining Huquqiy...

2026-yildan kartoshka yetishtiruvchilarga imtiyozli kredit beriladi, ayrim texnikalarga boj bekor qilinadi

Shuningdek, ularga sug‘orish nasoslariga quyosh panellari o‘rnatish va elektr xarajatlari uchun kompensatsiyalar ajratiladi. 2026-yildan kartoshka yetishtiruvchilar uchun yangi imtiyoz va qo‘llab-quvvatlash mexanizmlari joriy etiladi. Bu haqda 2-dekabr kuni...

Bog‘dorchilik xo‘jaliklariga intensiv bog‘ tashkil qilish uchun 14% li imtiyozli kredit beriladi

Shuningdek, muzlatkichli omborlar uchun kredit foizining bir qismi va qadoqlash xarajatlarining 50%i qoplab beriladi. Avvalroq prezident ishtirokida Xalq deputatlari Jizzax viloyati Kengashining navbatdan tashqari sessiyasi bo‘lib...

Prezident butun mamlakatda havo ifloslanishiga qarshi choralarni kuchaytirishni topshirdi

Barcha hududlarda xavfli chiqindilarni xatlovdan o‘tkazib, qayta ishlash va utilizatsiya qilish bo‘yicha kamida 1 tadan loyihani boshlash, yagona monitoring platformasini ishga tushirish ko‘zda tutilgan. 1-dekabr kuni...

O‘zbekiston sun’iy intellekt moduliga ega Samarqand-2028 sun’iy yo‘ldoshini ishlab chiqmoqda

Sun’iy intellekt yordamida tibbiy suratlarni tahlil qilish tizimlarini joriy etish rejalashtirilgan. Shuningdek, u orqali yo‘llardagi qoidabuzarliklarni avtomatik aniqlash tizimini yaratish taklif qilindi. Shavkat Mirziyoyev 1-dekabr kuni...

O‘zbekistonda yashirin iqtisodiyotga qarshi kurashish instituti tashkil etiladi

Institut yashirin iqtisodiyotning ijtimoiy-iqtisodiy sabablarini tahlil qilib, ularni bartaraf etish bo‘yicha takliflar ishlab chiqadi. Avvalroq prezident “Soliqlarning yig‘iluvchanlik darajasini oshirish va faol soliq to‘lovchilarni rag‘batlantirish chora-tadbirlari...