Bosh sahifa Blog Sahifa 34

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Malayziyaga jo‘nab ketdi

0

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Malayziya Bosh vaziri Anvar Ibrohimning taklifiga binoan 4 fevral kuni rasmiy tashrif bilan ushbu mamlakatga jo‘nab ketdi.

Tashrif dasturiga muvofiq, Kuala-Lumpur shahrida oliy darajadagi muzokaralar, qator ishbilarmonlik va madaniy tadbirlar bo‘lib o‘tadi.

O‘zbekiston Milliy kutubxonasi direktori Umida Teshaboyeva tavsiya qilgan 5ta kitob va birinchisi

0

Umida Teshaboyeva kitob mutolaasi orqali hayot zinapoyasidan ko‘tarilib, muvaffaqiyatga erishishga xizmat qiladigan va o‘qib-izlanishga undaydigan kitoblar haqidagi fikrlari bilan bo‘lishdi.

1996-yilda Umida Teshaboyeva Toshkent davlat madaniyat institutida kutubxonachilik bo‘yicha ta’lim olgan. Keyinchalik shu yo‘nalish bo‘yicha faoliyatini davom ettirib, 2000-yillarda Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasida kutubxonachi bo‘lib faoliyatini boshlagan va bir necha yillardan so‘ng direktor lavozimigacha ko‘tarilgan.

Kitob mutolaa qilish uning oilasidan boshlanib, ota-onasining alohida shaxsiy kitob javoni bo‘lgan. Uning kitoblar olamiga kirib kelishiga esa volidasi turtki bo‘lgan. Umida Teshaboyeva buni shunday eslaydi: “Onamning kitob javoni badiiy adabiyot va tilshunoslikka oid kitoblar, izohli lug‘atlar, ensiklopediyalar bilan to‘lgan bo‘lsa, dadamning javonlari biologiya sohasiga oid: ko‘proq paxtachilik, uzum va meva sabzavotchilikka oid ilmiy nashrlar va ilmiy-ommabop kitob va jurnallardan iborat bo‘lgan. Har kuni ularning mutolaa qilib o‘tirganlarini ko‘rardim”.

Kitob tavsiya qilishida Teshaboyeva har bir insonning qiziqishlari — kimgadir tabiat manzaralarining tasvirlari, kimgadir insonlarning fe’l-atvor ifodalari, yana kimlargadir voqealar rivojining jo‘shqinligi va boshqa ko‘plab jihatlarini inobatga olish lozimligini ta’kidlaydi.

Tavsiya qilgan 5 kitobim, o‘zim maza qilib o‘qiydigan kitoblar. Undan tashqari, Xolid Husayniy va Guzel Yaxinaning asarlari, xalq ertaklari hamda memuar asarlarni mutolaa qilishni barchaga tavsiya etgan bo‘lardim, deydi Teshaboyeva.

“Boburnoma”, Zahiriddin Muhammad Bobur

“Boburnoma” — adabiy va tarixiy ahamiyatga molik asar hisoblandi. Kitobda Osiyoning ko‘plab tog‘lari, daryolari, o‘rmon va cho‘llari, iqlimi, aholisi, ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy ahvoli haqidagi maʼlumotlar, Boburning kechinmalari o‘rin olgan.

Asarni o‘qib borar ekansiz, tarixga bo‘lgan qiziqishingiz ham oshib boradi. O‘sha davrdagi jonli muhitga tushib qolgandek bo‘lasiz. Asardagi voqealar ketma-ketligi aniq, hayotiy va ta’sirchan yozilgan. Memuar asarlarni o‘qiyotgan odam o‘sha shaxsning bosib o‘tgan yo‘lini ham o‘rganadi. Ular bu asarlarni yozguniga qadar gulli bog‘lardan yurishmagan, balki oyoqlari ostidagi tikanlar ham bo‘lgan. Bunday asarlarni o‘qigan odam o‘ziga katta hayotiy tajriba oladi.

Shu o‘rinda aytib o‘tishim kerakki, yengil o‘qiladigan kitoblarni bo‘lsa ham o‘qing, bu yaxshi. Lekin, kitobxonning didini, saviyasini ko‘rsatadigan narsa murakkab matnlarga ega kitoblar mutolaasidir. Bunday asarlarni bir yilda, yarim yilda o‘qisangiz ham sizga katta foyda keltiradi. Murakkab asarlar sizni o‘rganishga bo‘lgan qiziqishingizni ortishiga sababchi bo‘ldi.

kitoblar tavsiyasi, o‘zbekiston milliy kutubxonasi, umida teshaboyeva

O‘zbekistonda kambag‘allik darajasi 9% dan pasaydi

0

2024-yil yakuni bilan kambag‘allik darajasi 11% dan 8,9% ga yoki 719 ming nafar aholiga kamaydi.

2024-yil yakuni bilan O‘zbekistonda kambag‘allik darajasi 9% dan pasaydi. Bu haqda Bandlik vazirligi matbuot xizmati xabar berdi. Jahon banki bilan olib borilgan tadqiqotlar natijasiga ko‘ra, o‘tgan yil kambag‘allik darajasi 11% dan 8,9% ga yoki 719 ming nafarga kamayib, 3,3 mln nafar kishini tashkil etdi.

Hududlar bo‘yicha eng yuqori pasayish Buxoroda 11,8%dan 8,7%ga, Samarqandda — 10,5% dan 7,5% ga, Namanganda — 10,4% dan 7,6% ga hamda Qoraqalpog‘istonda 13,6% dan 10,8% gacha qayd etildi. Toshkent shahrida kambag‘allik darajasi deyarli o‘zgarishsiz qoldi — 7,9% dan 7,3% gacha.

Kambag‘allik darajasini pasaytirishga aholi bandligini ta’minlash, ularni tadbirkorlikka jalb qilish, tomorqa va dehqonchilik uchun ajratilgan yerlardan foydalanishni oshirish choralari ta’sir qilgani ta’kidlandi.

2024-yilda aholining real daromadi 10,7% ga o‘sib, jon boshiga oyiga o‘rtacha 2,1 mln so‘mdan to‘g‘ri keldi. Yil boshida bu 1,7 mln so‘m bo‘lgan.

Aholi daromadlari tarkibida:

  • ish haqi — 42,6% (2023-yilda — 41,9%);
  • tadbirkorlikdan daromadlar — 22,9% (21,4%);
  • pensiya, ijtimoiy yordam va subsidiyalar — 18,2% (18,9%);
  • qishloq xo‘jaligi va tomorqadan daromadlar — 10,7% (9,8%);
  • xorijdan pul o‘tkazmalar — 2% (3,1%);
  • boshqa daromadlar — 3,6% (4,9%)ni tashkil etdi.

Aholining ish haqidan daromadlari esa 2023-yilga nisbatan 12,9%ga ko‘paydi.

Kelgusi uch yilda mamlakatda kambag‘allik darajasini 7% gacha qisqartirish rejalashtirilgan.

O‘zbekistonda qaysi kasb egalari eng ko‘p ish haqi olmoqda?

0

Statistika agentligi respublikadagi sohalar kesimida o‘rtacha ish haqi miqdorlarini maʼlum qildi.

2024-yilda O‘zbekistonda o‘rtacha oylik ish haqi miqdori 5 million 357 ming so‘mni tashkil etgan. Ayrim sohalarga mazkur ko‘rsatkichdan ancha yuqori oylik to‘langan. Jumladan, kompyuter dasturlashtirish, maslahat berish va boshqa yordamchi xizmatlar sohasi vakillari respublika miqdyosida eng yuqori darajadagi o‘rtacha ish haqi — 18,3 million so‘m olgan. Shu bilan birga, quyidagi tarmoqlarda o‘rtacha oyliklar eng ko‘p miqdorlar to‘langan:

  • Qayta sug‘urtalash va nafaqa jamg‘armalari — 17,8 million so‘m;
  • Axborot xizmati ko‘rsatish — 16,9 million so‘m;
  • Moliyaviy xizmatlar ko‘rsatish va sug‘urtalash bo‘yicha yordamchi — 16,8 million so‘m;
  • Aloqa sohasi —10,9 million so‘m;
  • Ombor xo‘jaligi va yordamchi transport faoliyati — 9,6 million so‘m;
  • Tog‘-kon sanoati va ochiq konlarni ishlash — 9,1 million so‘m;
  • Oliy taʼlim — 8,5 million so‘m;
  • Avtomobil va mototsikllarning ulgurji va chakana savdosi hamda ularni taʼmirlash—7,8 million so‘m.

Eng kam o‘rtacha oylik ish haqi maktab, maktabgacha hamda texnik va professional taʼlim sohalarida (3,6 million so‘m) to‘langanyu Shu bilan birga, sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish (3,4 million) sohasi vakillari eng kam o‘rtacha ish haqi olgan. Bu miqdorlar umumiy o‘rtacha oylik ish haqidan sezilarli kam.

Qayd etilishicha, 2024-yilda hududlar bo‘yicha o‘rtacha oylik ish haqining eng yuqori ko‘rsatkichi Toshkent shahri kuzatilgan — 9,1 mln so‘m. Keyingi o‘rinlarda Navoiy (6,7 mln so‘m), Toshkent (5,1 mln so‘m), Andijon (4,6 mln so‘m) hamda Buxoro (4, 3 mln so‘m) viloyatlari qayd etilgan.

Eng kam o‘rtacha ish haqi Qashqadaryo (3,8 mln so‘m), Surxondaryo (3,8 mln so‘m) va Namangan (3,9 mln so‘m) viloyatlarida kuzatilgan.

Bill Geytsdan qishki ta’tilda o‘qish uchun 4ta kitob va to’rtinchisi

0

Microsoft asoschisi o‘z blogida yangi yil bayramida mutolaa qilish uchun o‘zi o‘qigan kitoblari ro‘yxatini taqdim etdi.

“Yaqinlashayotgan to‘lqin”, Mustafo Sulaymon

Mustafo ilm-fan tarixini chuqur tushunadi va sun’iy intellekt — genlarni tahrirlash kabi boshqa ilmiy yutuqlar bilan birgalikda — jamiyatning har bir jihatini qayta shakllantirishga qodir ekanligini men ko‘rgan eng yaxshi tarzda tushuntiradi. U biz tayyorgarlik ko‘rishimiz kerak bo‘lgan xavf-xatarlarni va ushbu texnologiyalarning afzalliklaridan bexatar foydalanishimiz uchun yengishimiz lozim bo‘lgan qiyinchiliklarni bayon etadi. Agar siz sun’iy intellektning yuksalishini anglamoqchi bo‘lsangiz, bu o‘qishingiz kerak bo‘lgan eng yaxshi kitobdir.

bill geyts, kitoblar, kitoblar tavsiyasi

1-fevraldan Tashabbusli budjetning birinchi mavsumi boshlanadi

0

Joriy yilda loyihalarning eng yuqori qiymati 1,5 mlrd so‘mni tashkil etib, mavsum uchun tuman va shahar budjetlari hisobidan 2,6 trln so‘mdan ortiq mablag‘ yo‘naltiriladi.

“Tashabbusli budjet” jarayonining 2025-yilgi ilk mavsumiga 1-fevraldan start beriladi. Bu haqda Iqtisodiyot va moliya vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.

Bunda loyihalarni kiritish 1−20-fevral kunlari amalga oshiriladi. Undan keyin, 21-fevraldan 7-martgacha loyihalarni saralash o‘tkaziladi.

Keyingi bosqich — targ‘ibot — 8−10 mart kunlari. Ovoz berish jarayoni esa 11−20-mart kunlari davomida o‘tkaziladi.

Joriy yildagi birinchi mavsum g‘oliblari 21-mart kuni e’lon qilinadi.

Mazkur mavsum uchun tuman va shahar budjetlari hisobidan 2,6 trln so‘mdan ortiq mablag‘ yo‘naltiriladi. Joriy yilda loyihalarning eng yuqori qiymati 1,5 mlrd so‘mni tashkil etadi.

Shunga ko‘ra, tuman va shahar budjetidan ajratiladigan mablag‘larning eng kam miqdori 15 mlrd so‘m, eng yuqori miqdori esa — 45 mlrd so‘m.

2023-yilgi oxirgi mavsum jarayonida “Tashabbusli budjet” doirasida xodimlarni majburiy ovoz yig‘ish ishlariga jalb qilganlik uchun qanday jazo mavjudligi haqida ma’lumot berilgandi.