Bosh sahifa Blog Sahifa 2

Ramazon oyini yuqori saviyada o‘tkazish, diniy-ma’rifiy, madaniy qadriyatlarni ulug‘lash chora-tadbirlari belgilandi

0

Prezident Shavkat Mirziyoyev «Muborak Ramazon oyini munosib tarzda o‘tkazish to‘g‘risida»gi qarorni imzoladi.

Qarorda O‘zbekiston xalqi uchun ezgulik, birdamlik, olijanoblik va shukronalik timsoli bo‘lgan qutlug‘ Ramazon oyini munosib kutib olish va yuqori saviyada o‘tkazish, diniy-ma’rifiy, madaniy qadriyatlarni asrab-avaylash va ulug‘lash chora-tadbirlari belgilangan.

Qayd qilinishicha, 2024 yilda muborak Ramazon oyining boshlanishi 11 mart kuniga to‘g‘ri keladi.

Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Ijtimoiy himoya milliy agentligi, O‘zbekiston mahallalari uyushmasi va boshqa hamkor tashkilotlar bilan birgalikda hududlarda Ramazon oyini milliy an’ana va qadriyatlarga mos tarzda o‘tkazishga doir chora-tadbirlarni amalga oshiradi.

Kam ta’minlangan, ijtimoiy himoyaga muhtoj kishilar har tomonlama qo‘llab-quvvatlanadi, oila va mahallalarda mehr-oqibat va o‘zaro hurmat muhitini mustahkamlash, muqaddas qadamjo va ziyoratgohlar, qabristonlarni obodonlashtirishga qaratilgan tadbirlar kuchaytiriladi.

Milliy teleradiokompaniyasi, Milliy axborot agentligi va boshqa ommaviy axborot vositalariga Ramazon oyini o‘tkazish bilan bog‘liq tadbirlarni keng yoritish tavsiya etiladi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Ramazon oyi 2024-yil 11-mart, dushanba kunidan boshlanishini e’lon qildi.

0

O‘tgan haftada O‘zbekiston musulmonlari idorasi tashabbusi bilan Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Turkiya va Ozarbayjon kabi turkiy davlatlar Fatvo hay’atlarining onlayn majlisi bo‘lib o‘tdi.

Yig‘ilishda ulamolar va soha mutaxassislari tomonidan Ramazon oyi hilolini kuzatish bo‘yicha qilinayotgan ishlar, falakiy hisob-kitoblar, astronomik ma’lumotlar atroflicha tahlil qilindi. Shuningdek, dunyodagi yirik fatvo idoralari va nufuzli astronomiya institutlari axborotlari batafsil ko‘rib chiqildi.

🔭 Turkiy davlatlar ulamolari fiqhiy qoidalarga tayangan holda falakiy hisob-kitob va astronomik kuzatuvlarni e’tiborga olib, hijriy 1445 yil Ramazon oyining birinchi kuni milodiy 2024 yil 11 mart, dushanba kuniga to‘g‘ri kelishi haqida yakdil fikrga keldilar.

1-iyuldan Markaziy bank fuqarolarga ipoteka va avtokreditlar berish talablarini kuchaytirmoqda

0

Qarz oluvchilarning kredit tavakkalchiliklarini baholashda qo‘shimcha ko‘rsatkich hisobga olinadi.

1-iyuldan Markaziy bank fuqarolarga ipoteka va avtokreditlar berish talablarini kuchaytirmoqda. Regulyator raisi Mamarizo Nurmuratovning tegishli qarori 28-fevral kuni Lex.uz portalida e’lon qilindi.

Regulyator Markaziy bankning 2015-yilda qabul qilingan “Tijorat banklari kapitalining monandligiga qo‘yiladigan talablar to‘g‘risida»gi nizomiga o‘zgartishlar kiritmoqda. Bunda barcha balans aktivlariga hujjatda ko‘rsatilgan tavakkalchilik darajasi belgilangan bo‘lib, banklar kapitalning ma’lum miqdori hisobidan qo‘llab-quvvatlaydi.

1-apreldan o‘zini o‘zi band qilgan yoki kichik tadbirkorlik subyektlariga beriladigan kreditlarga 75%lik kredit tavakkalchiligi belgilanadi. Bundan oilaviy tadbirkorlik dasturlari doirasida ajratiladigan kreditlar mustasno. Bundan tashqari, 1-iyuldan qarz yuki 60%dan past bo‘lgan jismoniy shaxslarga 100% kredit tavakkalchiligi belgilanadi. Agar ko‘rsatkich belgilangan chegaradan oshsa, xatar darajasi mos ravishda 150%gacha oshadi.

O‘zgarishlar ipoteka kreditlari, avtomobil sotib olish, oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish va ta’lim dasturlari asosida ajratiladigan kreditlarga ta’sir qilmaydi.

Shuningdek, ipoteka va avtokreditlarni berishda kreditorlarning tavakkalchilik darajasi bir vaqtning o‘zida ikkita komponentni — kreditorning qarz yuki ko‘rsatkichi va kredit/garov nisbatini taqqoslash asosida aniqlanadi.

Kredit/garov nisbati kredit summasining garov qiymatiga nisbati bilan hisoblanadi. Masalan, kvartiraning narxi $1000ni tashkil etaadi. Dastlabki to‘lov — $200. Bunda, qarz oluvchi $800 miqdorida ipoteka kreditini olishi kerak va koeffitsient 80%ni tashkil etadi.

Qarz yuki ko‘rsatkichi barcha kreditlar va qarzlar, shu jumladan yangi kredit bo‘yicha o‘rtacha oylik to‘lovlar miqdorini qarz oluvchining o‘rtacha oylik daromadiga bog‘lash orqali hisoblanadi. Kredit/garov nisbati va qarz yuki ko‘rsatkichi qanchalik yuqori bo‘lsa, kredit xatari ham shu darajada yuqori bo‘ladi. Regulyator avtomobil kreditlari uchun kredit/garov nisbatini 75%gacha cheklaydi.

avtokredit, ipoteka krediti, kreditlash, markaziy bank, qonunchilikAvtomobil kreditlarida eng past xatar darajasi qarz yuki 60%dan past bo‘lgan va kredit/garov nisbati 75%dan kam bo‘lgan qarz oluvchilarga beriladi. Ikki qiymat qanchalik yuqori bo‘lsa, kredit xatari shunchalik katta bo‘ladi.

O‘z navbatida, ipoteka kreditlari bo‘yicha Markaziy bank qarz oluvchilarning kredit tavakkalchiligini baholash darajasini ham ishlab chiqdi.

avtokredit, ipoteka krediti, kreditlash, markaziy bank, qonunchilikAgar kredit/garov nisbati 50%dan oshmasa va qarz yuki ko‘rsatkichi 60% bo‘lsa, u holda kreditorga 35% qarz yuki ko‘rsatkichi belgilanadi. Ikkala komponentning ortishi bilan qarz oluvchilarning kredit xatari oshadi.

1-iyuldan banklar va mikromoliya tashkilotlari kreditorlarning tavakkalchilik darajasini yangicha usulda baholaydi. Biroq, Markaziy bank bu talablar kuchga kirganidan keyin aholiga kredit berish sur’ati pasayishini kutmayapdi. “Kreditlashni to‘xtatib turish haqida gapirganda ehtiyot bo‘lishimiz kerak. Sababi mavjud [kredit] resurslari biror joyga yo‘naltirilishi kerak. Kredit berish birdaniga to‘xtamaydi. [Kreditlash] yo‘nalishlari o‘zgarishi yoki qarz oluvchilarga qo‘yiladigan talablar kuchayishi mumkin. Biz bank kreditni qaytarib bera olmaydigan qarz oluvchilarga kredit bermasligini ta’minlashga intilamiz. Biroq, kreditlash to‘g‘ridan-to‘g‘ri [yangi talablar sabab] kamayadi, deb aytish qiyin”, — deya izohladi Markaziy bankning Kredit tashkilotlari faoliyatini tartibga solish metodologiyasi boshqarmasi boshlig‘i Sanjar Nosirov.

Kreditlashdagi boshqa o‘zgarishlar

Markaziy bank aholiga iste’mol kreditlarini ajratish talablarini kuchaytiradi. Hozirda qarz yuki talabi faqat mikrokreditlarga nisbatan qo‘llanilib, 50%ni tashkil etadi. Joriy yilning 1-iyulidan kredit (mikroqarz) ajratishda qarz yuki 60%ni tashkil etib, 2025-yildan 50%ga tushiriladi.

O‘rtacha oylik daromad so‘nggi 6 oydagi ko‘rsatkichlarni hisobga oladi:

  • ish haqi;
  • pensiya to‘lovlari va jamg‘arma hisobvarag‘iga badallar;
  • bank hisobvarag‘iga olingan daromadlar;
  • to‘langan soliqlar;
  • foizlar, dividendlar va ijara to‘lovlari.

Shuningdek, agar kreditni to‘lash muddati 36 oydan oshsa, o‘rtacha oylik to‘lovlar miqdori hisob-kitobida kredit (mikroqarz) bo‘yicha barcha to‘lovlar xuddi shu davr uchun hisoblanadi. Ipoteka kreditlarini berishda Markaziy bank kredit muddatini dastlab e’lon qilingan 120 oy emas, balki 180 oy (15 yil) qilib belgiladi.

Shu bilan birga, yangi talablar banklar kredit portfelining 85%iga ta’sir qiladi. Kredit tashkilotlari kredit to‘lovlari qarz oluvchining o‘rtacha oylik daromadining yarmidan oshmasligi to‘g‘risidagi talabga rioya qilmasdan, qolgan 15% hajmni o‘z xohishiga ko‘ra tasarruf etishlari mumkin.

Avvalroq aholiga ajratiladigan mikroqarzlar miqdori 50 mln so‘mdan 100 mln so‘mga oshirilgani haqida xabar berilgandi.

1-oktabrdan xavflilik darajasi yuqori mahsulotlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish joriy etiladi

0

Yil yakunigacha shaffoflik va korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha Texnik tartibga solish axborot tizimi ishga tushiriladi.

27-fevral kuni texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi davlat boshqaruvini takomillashtirishga qaratilgan prezident farmoni qabul qilindi.

Unga ko‘ra, O‘zbekiston texnik jihatdan tartibga solish agentligi Vazirlar Mahkamasi bo‘ysunuviga o‘tkazildi. Agentlik direktori etib energetika vaziri o‘rinbosari Akmal Ro‘ziqulovich Jumanazarov tayinlandi.

Texnik jihatdan tartibga solish sohasini raqamlashtirish orqali samaradorlik va natijadorlikka erishish, tadbirkorlarga ko‘rsatiladigan davlat xizmatlari turlarini kengaytirish, shaffof va korrupsiyadan xoli samarali tizimni joriy etish agentlik faoliyatining asosiy yo‘nalishlaridan biri etib belgilandi. Joriy yilning 1-oktabridan ishlab chiqarilgan va chetdan olib kiriladigan xavflilik darajasi yuqori bo‘lgan mahsulotlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tartibi joriy etiladi.

Bunda, mamlakat hududiga olib kirilayotgan mahsulotlar davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganligi to‘g‘risida guvohnoma bojxona hududiga kelishidan avval “Yagona darcha” bojxona axborot tizimiga va Tashqi savdo operatsiyalarining yagona elektron axborot tizimiga import qiluvchi tomonidan joylashtirilishi shart.

1-sentabrdan Inspeksiyaning davlat inspektorlariga nazorat tadbirlarini tadbirkorlar huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakil bilan oldindan kelishmasdan amalga oshirish vakolati taqdim etiladi.

Xususan, o‘tkazilgan tekshiruv haqida Tekshiruvlarni elektron ro‘yxatga olish yagona tizimida ro‘yxatdan o‘tkazish orqali tekshiruv boshlangan paytdan boshlab 24 soat ichida vakilni majburiy ravishda xabardor qilgan holda amalga oshiriladi. Shuningdek, prezidentning 28-fevraldagi qarori bilan shaffoflik va korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha 2025-yilgacha “Texnik tartibga solish” axborot tizimi ishga tushiriladi.

1-oktabrdan texnik jihatdan tartibga solish sohasidagi huquqbuzarliklar uchun quyidagilar amalga oshiriladi:

  • mahsulotni muomaladan chiqarish yoki mahsulotning kamida 60%ini chaqirib olish to‘g‘risidagi ko‘rsatmalarni bajarmaganlik uchun yuridik shaxslarga realizatsiya qilingan mahsulot qiymatining 100%i miqdorida moliyaviy jarima qo‘llash;
  • talabga javob bermaydigan mahsulotlarni ishlab chiqarish va realizatsiya qilish holatlari tasdiqlanganda rasmiylashtirilgan muvofiqlik sertifikatini to‘xtatib turish;
  • mahsulotning majburiy ko‘rsatkichlarga muvofiqligi baholanmasa, mazkur organning sertifikatlash faoliyatini to‘xtatib turish.

Avvalroq, prezident huzuridagi majlisda 1,2 mingta korxonalarda xalqaro sifat tizimlarini joriy etish muhimligi ta’kidlangandi.

BMT O‘zbekiston tashabbusi bilan 2027 yilni «Xalqaro barqaror va yashovchan turizm yili» deb e’lon qiladi

0

O‘zbekiston tomonidan ilgari surilgan ushbu rezolyutsiyaga 80 dan ortiq a’zo mamlakat ham mualliflik qildi. 

26 fevral kuni Nyu-Yorkda BMT Bosh Assambleyasi tomonidan «2027 yil – Xalqaro barqaror va yashovchan turizm yili» rezolyutsiyasi bir ovozdan ma’qullandi.

O‘zbekiston tomonidan ilgari surilgan ushbu rezolyutsiyaga 80 dan ortiq a’zo mamlakat hammualliflik qildi.

Qayd qilinishicha, hujjat matnini muvofiqlashtirish bo‘yicha maslahatlashuvlarda Rossiya, Xitoy, AQSh, Turkiya, Germaniya, Buyuk Britaniya, Yevropa Ittifoqi delegatsiyasi, Yaponiya, Janubiy Koreya, Misr, Braziliya, Argentina kabi davlatlarning ekspertlari ishtirok etgan.

Hujjatning bosh maqsadi O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2023 yil oktyabrida Samarqandda bo‘lib o‘tgan BMT Jahon sayyohlik tashkiloti Bosh Assambleyasi sessiyasida turizm sohasining yangi muammolar va zamonaviy xatarlar oldida barqarorligi va moslashuvchanligi borasida bildirilgan fikrlariga asoslangan.

O‘zbekiston rahbari tomonidan turizmning turli sivilizatsiyalar boy madaniy merosini asrashda, tinchlik va bag‘rikenglikni mustahkamlashda, xalqlarning qadriyatlarini hurmat qilishda muhim o‘rin tutishi to‘g‘risida bayon etilgan tamoyillar ushbu rezolyutsiyada mustahkamlangan.

Hujjatda ekologiya, bioxilma-xillikni asrash va atmosferaning ifloslanishini kamaytirish yo‘lida «yashil» turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilgan.

Rezolyutsiya 2027 yilni «Xalqaro barqaror va yashovchan turizm yili» deb e’lon qilishni taklif etadi hamda BMTning Jahon sayyohlik tashkilotini hukumatlar, BMT tizimidagi tuzilmalar, mintaqaviy tashkilotlar bilan birgalikda yilni muvaffaqiyatli o‘tkazish uchun kompleks choralar ko‘rishga chaqiradi.

Rezolyutsiyada barqaror turizmni, jumladan, Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish, iqtisodiy o‘sish, to‘liq bandlikni ta’minlash, qishloq hududlarini rivojlantirish va qishloq aholisining yashash sharoitlarini yaxshilashga xizmat qiluvchi ekoturizmni rivojlantirish muhimligi ta’kidlanadi.

Rezolyutsiya barcha manfaatdor tomonlarga barqaror va yashovchan turizmni kambag‘allikni bartaraf etish, ayollar, yoshlar, keksalar va nogironlarning ishtirokini rag‘batlantirish, iqtisodiy imkoniyatlarni kengaytirish hamda munosib ish joylari va daromad manbalarini yaratishning muhim vositasi sifatida faol ilgari surishni tavsiya etadi.

Bojxona kodeksiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi

0

Prezident tomonidan imzolangan qonun bilan Bojxona kodeksiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi.

O‘zgartirish va qo‘shimchalarga ko‘ra, tovarlarni olib kirishda bojxona qiymatini aniqlashga doir normalar xalqaro standartlarga muvofiqlashtirildi, tovarlarni eksport, reimport va reeksport bojxona rejimlariga joylashtirish tartib-taomillari soddalashtirildi.

Bundan oldin kodeksda vakolatli iqtisodiy operatorlarning (insofli tashqi iqtisodiy faoliyat ishtirokchilariga soddalashtirilgan bojxona tartib-taomillaridan foydalanish huquqini taqdim etish) huquqiy maqomi belgilangandi.

Kodeksga tranzit deklaratsiyasi tushunchasi kiritildi. Unga ko‘ra, tranzit deklaratsiyasi tovarlar va (yoki) transportlar haqidagi ma’lumotlar ko‘rsatilgan holda bojxona organiga taqdim etiladigan hamda bojxona hududiga olib kiriladigan va O‘zbekiston hududi orqali tranzit olib o‘tiladigan tovarlarini jo‘natuvchi bojxona organidan tovar kelib tushadigan bojxona organigacha nazorat qilish uchun foydalaniladigan hujjatdir.